Meteen naar de inhoud
Dementees portret Mariëm Zian
Juweeltje

Juweeltje uit het Dementees

“Ik ben een tevreden monster geworden.”

“Toen ik dit zinnetje las, dacht ik, ja! Dit is het gevoel waar ik altijd mee loop! Ik heb zoveel in mijn leven meegemaakt, waardoor ik veel bij mij draag, zo ook onuitputtelijke woede, waar ik het liefst vanaf kom. Maar het heeft mij ook gevormd. Dit is wie ik ben. Ik ben een tevreden monster.”

Mariëm Zian AKA Lady General

”Ik ben Mariëm Zian, artiestennaam Lady General. Ikzelf ben fulltime neonatologieverpleegkundige en Spoken Word artieste. Ik heb altijd affiniteit met de zorg gehad, naast mijn creatieve kant die als het ware mijn eerste ik vormt. Ik kan niet anders dan mijn verschillende werelden met elkaar verbinden. Ik heb een enorm hart voor de zorg, en een enorm hart voor de kunst. Ik heb dit altijd naast elkaar willen doen en gek genoeg lukt dat ook elke keer. Dit project omvat eigenlijk alles waar ik voor sta.

Tijdens mijn opleiding, de HBO-V, heb ik mogen werken met mensen met dementie. Ik vond en vind het altijd mooi hoe ik met hen terug in de tijd kan en juist de lichtpuntjes raak. Hoe bizar veel ik van hen kan leren en ik nooit verveeld raak van de herhaling, omdat zij vaak grootse vertellers zijn en de passie van hen afspat. Ik ben overigens ook niet anders dan herhaling gewend, doordat ik uit een bewogen gezin kom, herhalen mijn ouders onbewust ook vaak hetgeen wat zij al hebben verteld. Zij hebben veel meegemaakt.
 
De herkenning en de oprechtheid in Dementees is hetgeen waar ik altijd voor wil staan. Ik heb eerlijkheid heel hoog staan, dit is ook hetgeen wat ik het meeste waardeer in mensen van oudere leeftijd. Zij draaien er niet (meer) omheen, ik kan dit alleen maar waarderen! Mensen van oudere leeftijd zijn de grootse vertellers. Het zijn voordrachtskunstenaars, zonder dit te weten. Het onvermoeid opnieuw vertellen van hoe zij geleefd hebben en hierin herhaling en oprechtheid aanraken, is een wereld apart die mij vaak genoeg, tijdens mijn stages, heeft betoverd. Ik kan er enorm van genieten dat, bijvoorbeeld, een Engels docent (in het verleden) nu enkel Engels met mij praat. Ik zie dat als een mooie mogelijkheid om een link te leggen, terwijl ik ondertussen mezelf school.  Ideaal!

Ik hoop dat er overal meer aandacht is voor de zorg, het belang en de leuke kanten van ouderen en mensen met dementie zal worden belicht. Ik wil eigenlijk mensen uitnodigen om soms wel op bezoek te gaan, wanneer de tijd dit toelaat, en een gesprek te voeren met iemand met dementie. De gesprekken die je hebt met mensen met dementie brengen je vaak in een hele andere dimensie. Het is op een hele andere manier communiceren, alle regels achterwege, gewoon meevaren, luisteren en soms meeduiken in hun wereld. Je wordt er hoe dan ook wijzer van.”

Ik was zo lang stil, ik dacht, laat ik nu maar weer wat zeggen
Te lang geluisterd naar het gepiep en gekraak van m’n hersenen
In de opgedane stilte heb ik leren luisteren
Klaagliederen van mijn ziel
Opgezweept door het ritme van het verleden
Ben een tevreden monster geworden
Omarmd door liefde en gebreken
De grootste bron van liefde ben ik zelf gebleken
Het heeft me wellicht een heel leven gekost
Ben aan mezelf verknocht
Op sommige momenten bijna m’n eigen ziel verkocht
Ik ben er nog
Nee, ga niet met het leven mee, ik ga met mezelf mee
Het gaat best, maar heb zo nu en dan een steuntje nodig
Vooruit starend, aan het verleden denkend
Trots op wie ik, na al die jaren, ben geworden
Gaten in mijn brein, herinneringen die mij verlaten
Toch weer sporadisch komen opdagen
Herinneringen: het is net een boek. Je leest achterstevoren
Al wevend door het leven kwam ik mezelf en alle anderen tegen
Nu bedenk ik soms m’n eigen woorden
Gaan ik voort op mijn eigen vocabulaire
Kijk uit het raam, laat zo nu en dan een traan, van geluk, van het komen en gaan
Van het volledige bestaan
Je zou denken dat we dement zijn geworden, in vergetelheid verloren
Dwalend door gedachten, zonder ook maar iets te verwachten
Voelt aan als een droom, soms
Ik ben er nog
Vind mezelf wel knap want ik heb geleerd eenzaam te zijn. Dat kon ik vroeger niet
Vroeger is toen, vroeger is gister, vroeger is vandaag; soms is vroeger zelfs nu
Mijn ogen, op standje ondeugend, glinsteren; in gedachten denk ik, als je begrijpt wat ik bedoel
Soms zou ik willen schreeuwen, voel wat ik voel
Dan laat ik het weer gaan, een lach, een traan
Allemaal van korte duur in mijn lang bestaan
Wie je wijsheid wilt opdoen, moet hier zijn…

De liefde komt op de eerste plaats. Als je liefde hebt, kom je het allemaal tegen.
Soms in retrospectief
Heb me lief, mezelf, in gesprek
In spiegelbeeld, verwaterd
Heb me lief, mezelf
Een ander komt later
Wees zuinig op je lichaam, je eigen jij, alsof je honderd jaar zult worden gedragen
Soms in retrospectief
Verwonderd over wat had gekund, uitdragen
Toch je mens-zijn kunnen uiten. Een ander kan het niet voor je doen.
Durf doen wat je wil doen, vóór later
Zo niet, blijft het plagen
Niet los te laten
Gelukkig al tijdens de geboorte eigenwijs
Doe soms gewoon m’n ogen dicht
Als je geen goede zin hebt, doe dan gewoon je ogen dicht
Blijf toch wakker, slapen doe je later
Nu veel duidelijker
Ik had wat vaker moeten verdwalen
Niet in het malen, echter in verhalen, verlangen, ervaren
Niet in het malen, echter in verhalen, verlangen, ervaren